در دنیای سریع فناوری، تصمیمهایی که همه را شگفتزده میکند، گاهی ضروری هستند. نمونهای از این رویکرد را میتوان در شرکتی نرمافزاری دید که مدیرعامل آن در اوایل سال ۲۰۲۳ دریافت هوش مصنوعی نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت حیاتی برای بقای سازمان است. اما مانعی بزرگ سر راه او قرار داشت: بخش زیادی از کارکنان با پذیرش این فناوری مقاومت میکردند. این تجربه نمونهای روشن از تأثیر هوش مصنوعی بر نیروی کار است و نشان میدهد پیادهسازی فناوریهای نوین بدون تغییر فرهنگ سازمانی تقریبا غیرممکن است. در نهایت، طی یک سال، نزدیک به ۸۰ درصد از کارکنان اخراج شدند تا مسیر پذیرش هوش مصنوعی هموار شود.
یکی از جالبترین نکات این داستان، منبع مقاومت بود. برخلاف انتظار، تیمهای فنی بیشترین مخالفت را نشان دادند و تمرکزشان بر محدودیتها و ریسکهای هوش مصنوعی بود، در حالی که واحدهای تجاری با اشتیاق از آن استقبال میکردند. این وضعیت تنها به این شرکت محدود نمیشود؛ بر اساس گزارش ۲۰۲۵ یک شرکت تحقیقاتی، از هر سه کارمند، یک نفر عمداً در مسیر اجرای هوش مصنوعی اختلال ایجاد کرده و این رقم در میان نسل جوانتر به ۴۱ درصد میرسد. دلایل این رفتار شامل ترس از جایگزین شدن، ناامیدی از ابزارهای ناکارآمد و استراتژی مبهم سازمان است.
برای مقابله با این مقاومت، مدیرعامل شرکت نقشهای تهاجمی طراحی کرد. برنامهای موسوم به «دوشنبههای هوش مصنوعی» اجرا شد تا کارکنان یک روز در هفته فقط روی پروژههای مرتبط با هوش مصنوعی کار کنند و ۲۰ درصد بودجه حقوق و دستمزد به آموزش اختصاص یافت. با وجود این تلاشها، مقاومت همچنان ادامه داشت و شرکت به این نتیجه رسید که باید نیروی کار خود را با نیازهای نوین هماهنگ کند. به همین دلیل از آن پس تنها کسانی استخدام شدند که باور و انگیزه لازم برای کار با هوش مصنوعی داشتند و تمام بخشها تحت یک سازمان واحد هوش مصنوعی متمرکز شدند. نتیجه این رویکرد، کاهش کارهای تکراری، اشتراکگذاری بهتر دانش و تولید دو محصول کاملاً جدید مبتنی بر هوش مصنوعی تا پایان سال ۲۰۲۴ بود.
تجربه این شرکت نشان میدهد که پذیرش موفق هوش مصنوعی بیش از یک چالش فنی، یک تحول فرهنگی است. هرچند مدیرعامل تجربه خود را به عنوان نسخهای عمومی توصیه نمیکند، اما بر این نکته تأکید دارد که همسویی کامل تیم و باور کارکنان، شرط ضروری موفقیت است. سازمانها در مواجهه با این تحول دو گزینه دارند: انطباق با هوش مصنوعی یا خطر عقب ماندن و حذف شدن از رقابت بازار. این نمونه اهمیت فرهنگ سازمانی و همراهی کارکنان را در موفقیت هر تحول فناورانه برجسته میکند.